1. ΑΛΛΟ ΑΣΤΡΑΠΗ ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΚΕΡΑΥΝΟΣ ;
Αστραπές λέμε τα φωτεινά νήματα που βλέπουμε να αυλακώνουν τον ουρανό στη διάρκεια των καταιγίδων.
Η λάμψη τους οφείλεται σε φωτεινά φαινόμενα που προκύπτουν από τη διέγερση των ηλεκτρονίων στα μόρια του αέρα.
Οταν ηλεκτρικά φορτία σχηματίζουν ρεύμα και περνούν μέσα από τον αέρα παράγεται θερμότητα και αυτή δίνει την απαραίτητη ενέργεια για τη διέγερση των ηλεκτρονίων.
Το ηλεκτρικό λοιπόν ρεύμα από φορτία που ρέουν ανάμεσα σε δύο σύννεφα ή από ένα τμήμα σε ένα άλλο στο ίδιο σύννεφο δημιουργεί την αστραπή. Οταν τα φορτία ρέουν από ένα σύννεφο προς τη γη ή αντίστροφα τότε λέμε ότι έχουμε κεραυνό.
2. ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ Η ΒΡΟΝΤΗ ;
Οφείλεται στην υπερθέρμανση της αέριας στήλης που βρίσκεται στη διαδρομή του κεραυνού.
Ξαφνικά έχουμε θερμοκρασίες χιλιάδων βαθμών Κελσίου, απότομη διαστολή της αέριας αυτής στήλης και μετά εξίσου απότομη συστολή για να γεμίσει το κενό αέρα που ξαφνικά δημιουργήθηκε στον άξονα της στήλης. Αυτό δημιουργεί ένα ηχητικό κύμα.
3. ΓΙΑΤΙ ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ ΣΑΝ ΝΑ ΚΥΛΟΥΝ ΒΡΑΧΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ;
Είναι η ηχώ από το κύμα που αντανακλάται και σε άλλα σημεία και φθάνει σε εμάς με καθυστέρηση, επεκτείνοντας τη διάρκεια του ήχου από το κατευθείαν κύμα.
4. ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ ΑΣΦΑΛΕΙΣ ;
Οταν πια ακουστεί η βροντή και δεν μας έχει συμβεί κάτι.
Επίσης πρέπει να αποφεύγουμε να βγαίνουμε στο ύπαιθρο προτού περάσουν τουλάχιστον 30 λεπτά και από την τελευταία αστραπή στον ουρανό.
Αν βλέπουμε την καταιγίδα προς τη Δύση μάλλον έρχεται προς τα εμάς, αν τη βλέπουμε προς την Ανατολή μάλλον έχει περάσει.
5. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΒΗΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑΣ ;
Τα κυκλώματα προστασίας ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, μιας τηλεοπτικής συσκευής ή ενός στερεοφωνικού συγκροτήματος προστατεύουν από τις (πολύ) απότομες μεταβολές της τάσης, όχι όμως και από τους κεραυνούς.
Διαχειρίζονται τις απότομες μεταβολές στην ποσότητα των φορτίων που κυκλοφορούν μέσα στα καλώδια και έρχονται από τη ΔΕΗ.
Για τους κεραυνούς υπάρχει άλλη συσκευή που χρησιμοποιείται κυρίως σε επαγγελματικές εγκαταστάσεις και περιλαμβάνει έναν χώρο γεμάτο αέριο.
Σε χαμηλές τάσεις δεν κυκλοφορεί ρεύμα ηλεκτρικών φορτίων. Οταν όμως έχουμε κεραυνό να χτυπάει τη συγκεκριμένη γραμμή, το αέριο ιονίζεται, κυκλοφορούν και περνούν «απέναντι» τα επιπλέον φορτία αλλά μετά διοχετεύονται στη γη και δεν προχωρούν προς τα ευαίσθητα σημεία των συσκευών!
6. ΑΦΟΥ ΤΑ ΦΟΡΤΙΑ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ, ΠΩΣ ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΟΥΜΕ ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΑΣΤΡΑΠΗΣ ;
Το φως που βλέπουμε δεν είναι από τα κινούμενα φορτία. Οφείλεται σε διέγερση των ατόμων του αέρα λόγω της υψηλής θερμοκρασίας.
Αυτά τα άτομα περιβάλλουν το κανάλι όπου διακινούνται τα φορτία όντας κατά κάποιο τρόπο σε σταθερές θέσεις και φωτοβολούν.
7. ΤΟ ΑΛΕΞΙΚΕΡΑΥΝΟ ΤΡΑΒΑΕΙ ΤΟΥΣ ΚΕΡΑΥΝΟΥΣ ;
Το αλεξικέραυνο είναι μια μεταλλική ράβδος που έχει σύνδεση με το έδαφος.
Δεν ασκεί κάποια έλξη αλλά δημιουργεί το κατάλληλο πεδίο ώστε όταν βρεθούν τα φορτία του κεραυνού στη γειτονιά της να βρουν ως πιο προσιτό δρόμο προς το έδαφος αυτόν που περνάει από τη ράβδο.
Μια σωστή ράβδος δεν είναι μυτερή στο επάνω άκρο, όπως πίστευαν για χρόνια, αλλά έχει ως το τέλος το ίδιο πάχος, κάπου 2,5 εκατοστά.
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΡΑΥΝΟΥ
Η ιστορία κάθε κεραυνού αρχίζει στον ουρανό, συνεχίζεται στη γη και καταλήγει πίσω στο σύννεφο που τον γέννησε.
Διότι μπορεί στην Αναγέννηση να ζωγράφιζαν τα σύννεφα σαν... αναπαυτικούς καναπέδες των αγγέλων, αλλά τότε δεν ήξεραν ότι μέσα σε αυτά τα εύπλαστα στολίδια του ουρανού επικρατεί ένας χαμός.
Ειδικά σε αυτά που λέμε «καταιγιδοφόρα σύννεφα» ή σωρειτομελανίες ή σύννεφα της βροχής.
Ο υγρός αέρας πάνω από τη θάλασσα ή και την ξηρά όταν αρχίσει να ανεβαίνει ψύχεται, αλλά όχι τόσο ώστε να είναι πιο κρύος από τα γύρω στρώματα, διότι τότε δεν θα ανέβαινε άλλο.
Ερχεται κάποια στιγμή όμως που οι υδρατμοί συμπυκνώνονται, ψύχονται τόσο ώστε να υπάρχουν στο εσωτερικό του νέφους νερό, νιφάδες, χαλάζι αλλά και κάτι ενδιάμεσο σαν τον τριμμένο στο μηχάνημα πάγο.
Τότε αρχίζει η κάθοδος, η επαναθέρμανση και στο κάτω μέρος του νέφους εμφανίζεται η βροχή.
Φεύγοντας, το νερό αφήνει το νέφος να περιέχει πιο στέρεα σωματίδια, που μέσα από τις ανοδικές και καθοδικές κινήσεις έχουν τριφτεί και φορτιστεί.
Στο επάνω μέρος βρίσκουμε τα θετικά φορτισμένα και στο κάτω τα αρνητικά, το σύννεφο μοιάζει με τεράστια μπαταρία.
Τότε ανάμεσα στην επιφάνεια του εδάφους και στο κάτω μέρος του νέφους δημιουργείται μια τάση 20 ή και 30 εκατ. Βολτ. Αυτή αναγκάζει πολλά ηλεκτρόνια να αποσχιστούν από τα άτομα και τα μόρια του αέρα όπου ανήκαν και αυτό λέγεται ιονισμός.
Ετσι δημιουργούνται θετικά και αρνητικά φορτισμένα σωματίδια που αρχίζουν να υπάρχουν ανάμεσα στο νέφος και στο έδαφος. Την κατάσταση όπου έχουμε συνύπαρξη ισάριθμων θετικών και αρνητικών σωματιδίων την ονομάζουμε πλάσμα (καμία σχέση με το πλάσμα του αίματος) και αυτή η... υπάκουη στα ηλεκτρικά πεδία «ομήγυρη» ανοίγει τον δρόμο της καθόδου των φορτίων του νέφους στο έδαφος.
Μόνο που επειδή ακολουθούν πάντα την ευκολότερη (και όχι τη συντομότερη γεωμετρικά) διαδρομή, αυτή μπορεί να είναι τεθλασμένη, σε σκαλοπάτια των 50 μέτρων, δημιουργώντας τις γνωστές κλασικές εικόνες.
Ο κεραυνός είναι το άδειασμα των αρνητικών φορτίων του νέφους στο έδαφος και είναι αθόρυβος και αόρατος.
Πρόκειται για ένα ηλεκτρικό ρεύμα περίπου 10.000 Αμπέρ και αυτό αναγκαστικά παράγει θερμότητα πολλών χιλιάδων βαθμών.
Η ενέργειά του όμως διεγείρει τα ηλεκτρόνια των μορίων του αέρα χωρίς να τα αποσπάσει και, καθώς αυτά επιστρέφουν στις αρχικές τους τροχιές, εκπέμπουν το γνωστό φως που συνοδεύει τους κεραυνούς.
Πληροφορίες απο την εφημερίδα το βήμα.
Επιμέλεια Γιάννης Μανωλάς για τον Κυκλώνα Ρόδου
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλιο σας